W godzinach nocnych (15 grudnia 2023 r.) zakończono pierwszy etap zmiany nadawania multipleksu 3 Telewizji Polskiej z DVB-T/MPEG-4 na DVB-T2/HEVC. Ponadto przełączono lokalny MUX-L2 w Rybniku i Ornontowicach (zmiana nastąpiła 12 grudnia) oraz MUX-L3 w Częstochowie i Tomaszowie Mazowieckim. Zmiany dotyczą 9 województw Polski zachodniej.
Etap I - noc z 14 na 15 grudnia br. (noc z czwartku na piątek) - obejmuje 9 województw: dolnośląskie, kujawsko-pomorskie, lubuskie, łódzkie, opolskie, pomorskie, śląskie, wielkopolskie, zachodniopomorskie. Przełączenie dotyczy multipleksu 3 (TVP) i lokalnych multipleksów L2 (przełączony 12 grudnia) i L3. Szczegółowy harmonogram zmian dla etapu I dostępny jest tutaj. Pozostałe województwa zostaną przełączone 19 grudnia br.
Ogólnokrajowe multipleksy (MUX-1, MUX-2, MUX-4) zostały przełączone do DVB-T2/HEVC w pierwszej połowie 2022 r. (między 28 marca a 27 czerwca). Obecna zmiana multipleksów 3 i lokalnych L2 / L3 jest taką samą zmianą jak w 2022 roku.
Zmiany w multipleksach
Multipleks 3 w przełączonych regionach nadaje teraz 6 programów w jakości HD - TVP1, TVP2, TVP3, TVP Info, TVP Historia, TVP Sport - wszystkie w jakości HD oraz w 1080p. Nowością jest emisja w jakości HD regionalnego TVP3 i TVP Historia. Docelowo od 19 grudnia br. do multipleksu dołączą na stałe jeszcze 2 programy - TVP ABC i TVP Kultura, przeniesione z multipleksu 6.
TVP3 Gorzów w jakości HD - tuż po przełączeniu na DVB-T2/HEVC
Multipleks 6 (TVP) tymczasowo zmienił skład programowy. Na okres około jednego miesiąca wyłączono programy: TVP Polonia, Alfa TVP, Belsat TV - a w ich miejsce włączono duble kolejno: TVP1, TVP2 i TVP Info.
Do 12 stycznia 2024 r. będzie dublowanych łącznie 5 programów - TVP1, TVP2, TVP Info (od 15 grudnia) oraz TVP ABC i TVP Kultura (od 19 grudnia). Po tym czasie duble zostaną usunięte, dotychczasowe programy z oferty MUX-6 powrócą.
Docelowy skład multipleksu 3 od 19 grudnia 2023 r.: (8 programów): TVP1, TVP2, TVP3, TVP ABC, TVP Historia, TVP Info, TVP Kultura, TVP Sport + plansze HbbTV
Docelowy skład multipleksu 6 od 13 stycznia 2024 r.: (7 programów): Alfa TVP, Belsat TV, TVP Dokument, TVP Kobieta, TVP Nauka, TVP Polonia, TVP Rozrywka
Skład programowy MUX-6 na dzień 15 grudnia 2023 r.
Multipleks lokalny L2 został przełączony nieco wcześniej, bo we wtorek 12 grudnia br.; o tej zmianie pisaliśmy tutaj. MUX-L2 nadaje w Rybniku, Ornontowicach (woj. śląskie) na kanale 47 (682 MHz), a jego odbiór jest możliwy m.in. w większej części Górnośląskiego Okręgu Przemysłowego. Obecnie multipleks zawiera kanały: Nowa TV HD, Stars.TV, TV Okazje, TVN HD, TVN 7 HD, TVT HD i TVT HD AVC, jednak w 2024 roku planowana jest zmiana oferty programowej.
Multipleks lokalny L3 obecny jest w Częstochowie (woj. śląskie) i Tomaszowie Mazowieckim (woj. łódzkie) - w obu miastach na kanale 36 (594 MHz). Po przełączeniu na DVB-T2/HEVC zmieniono nieco skład programowy - usunięto kanał Junior Music, dodano Nuta.TV i Xtreme TV.
Co z pozostałymi multipleksami?
Multipleks 8 (pasmo VHF) na ten moment nie zostanie przełączony na nowy standard i nie jest znana data potencjalnych zmian.
Multipleksy lokalne L4 (Wrocław, Świdnica) i L7 (Głogów, Lubin) przejdą na nadawanie w DVB-T2 w bliżej nieokreślonym terminie. W standardzie DVB-T pozostaje również emisja programu LRT Lituanica z obiektu Suwałki/G. Krzemianucha - w sieci synchronicznej z litewskim nadajnikiem.
Pozostałe multipleksy: ogólnokrajowe MUX-1, MUX-2, MUX-4, MUX-6 i lokalne MUX-L1 nadają już w DVB-T2/HEVC od 2022 roku.
Zmiany techniczne nadawania
Nowe parametry techniczne MUX-3:
TVP3 Gorzów k. 32, TVP3 Wrocław k. 24/25: DVB-T2/HEVC, modulacja 256-QAM, GI 19/256, FEC 2/3
TVP3 Katowice k. 41, TVP3 Łódź k. 26/33, TVP3 Poznań k. 27/31: DVB-T2/HEVC, modulacja 256-QAM, GI 1/8, FEC 3/4
W zdecydowanej większości przypadków parametry nadajników (moc, kierunkowość) nie uległy zmianie.
Najważniejsze zmiany (źródło: Emitel, emimaps):
* Częstochowa/Wręczyca: zmiana systemu antenowego na główny (z 196 na 313 m); pozwolenie wydano już w ubiegłym roku;
* Iława/Kisielice: zmiana kanału z 29 (538 MHz) na 22 (482 MHz) dla wersji regionalnej TVP3 Gdańsk; w listopadzie wydano pozwolenie na emisję z głównego systemu antenowego na 310 m (poprzednio 285 m);
* Katowice/Bytków: zmiana mocy z 8 na 10 kW, systemu antenowego z 92 na 103 m, polaryzacji z pionowej na poziomą; pozwolenie wydano już w ubiegłym roku;
* Konin/Żółwieniec: zmiana kanału z 27 (522 MHz) na 31 (554 MHz); w listopadzie wydano pozwolenie na emisję z mocą 100 kW (poprzednio 15) i z głównego systemu antenowego na 310 m (wcześniej kierunkowy na 235 m);
* Płock/Rachocin: uruchomienie doświetlenie TVP3 Bydgoszcz na kanale 36 (594 MHz) z mocą 2,5 kW - kierunkowo na zachód; pozwolenie wydano już w ubiegłym roku.
Częstotliwości przełączonych nadajników:
* woj. dolnośląskie - MUX-3 kanał 24 (498 MHz) i kanał 25 (506 MHz)
* woj. kujawsko-pomorskie: MUX-3 kanał 36 (594 MHz)
* woj. lubuskie: MUX-3 kanał 32 (562 MHz)
* woj. łódzkie: MUX-3 kanał 26 (514 MHz) i 33 (570 MHz); MUX-L3 kanał 36 (594 MHz)
* woj. opolskie: MUX-3 kanał 34 (578 MHz)
* woj. pomorskie: MUX-3 kanał 22 (482 MHz) i 48 (690 MHz)
* woj. śląskie: MUX-3 kanał 41 (634 MHz); MUX-L2 kanał 47 (682 MHz); MUX-L3 kanał 36 (594 MHz)
* woj. wielkopolskie: MUX-3 kanał 27 (522 MHz) i kanał 31 (554 MHz)
* woj. zachodniopomorskie: MUX-3 kanał 33 (570 MHz), 38 (610 MHz) i 48 (690 MHz)
Zmiana nadawania - i co dalej?
Po 15 grudnia 2023 r., aby w dalszym ciągu korzystać z pełni oferty telewizji naziemnej w ww. regionach, należy posiadać sprzęt zgodny ze standardem DVB-T2/H.265 (HEVC). Ponadto po zmianach trzeba wyszukać ponownie programy (automatyczne wyszukiwanie kanałów); część z odbiorników zrobi to sama. Poinformujmy swoich bliskich, znajomych, sąsiadów o planowanych zmianach w nadawaniu - aby byli na to przygotowani już teraz.
W przypadku starszego odbiornika bez DVB-T2/HEVC - należy dokupić zewnętrzny tuner z standardem DVB-T2/HEVC / H.265, można również zmienić telewizor na nowy - lecz nie jest to warunek konieczny.
W nowoczesnym budownictwie z instalacją zbiorczą i na obszarach ze zmienionymi kanałami (Iława i Konin) może zajść konieczność przestrojenia instalacji - wtedy należy skontaktować się z zarządcą budynku w tej sprawie.
W niektórych przypadkach wymagana będzie modernizacja instalacji antenowej - zachęcamy do przeczytania artykułu o problemach, jakie pojawiły się w wielu instalacjach - po przejściu na DVB-T2/HEVC. Wskazówki tam udzielone mogą być pomocne np. w sytuacji, gdy mamy instalację indywidualną, "przed zmianami działało, a teraz nie odbiera".
Źródła informacji:
Urząd Komunikacji Elektronicznej - pozwolenia radiowe;
Centrum Informacji TVP - komunikat o zmianach;
Emitel - komunikat o zmianach;
satkurier.pl - informacja o przełączeniu MUX-L3;
fmscan.org - informacje odnośnie nadajników i mocy nadawania.
